بررسی رابطه بین رقابت بازار محصول و ساختار سرمایه شرکتها در صنایع منخب بورس اوراق بهادار تهران

از دیدگاه مدیریت مالی ساختار سرمایه یکی از مهمترین موضوعاتی است که در دو دهه اخیر به آن پرداخته شده است. از سوی دیگر نقش اصلی موفقیت در تجارت را توان رقابتی تعیین می کند و شرکت ها به رقابت می پردازند تا بازگشت سرمایه خود را افزایش دهند و جایگاه خود را در بازار تحکیم بخشند و رقبای خود را از دور خارج کنند و قدرت بازار را در دست گیرند. بنابراین پژوهش حاضر به بررسی رابطه بین رقابت بازار محصول و ساختار سرمایه شرکتها در صنایع منتخب بورس اوراق بهادار تهران می پردازد. مدل تحقیق، با استفاده از شاخص q توبین و شاخص هرفیندال- هیرشمن به عنوان متغیر مستقل، و نسبت بدهی به عنوان متغیر وابسته، شکل گرفته است. روش تحقیق حاضر، از نظر هدف، کاربردی بوده و بر حسب روش تحقیقی توصیفی- همبستگی است که با بکارگیری نرم افزار ره آورد نوین داده های مورد نیاز جمع آوری شده است. جامعه آماری این پژوهش، 5 صنعت منتخب بورس «صنایع غذایی، کاشی و سرامیک، لاستیک و پلاستیک، ایران خودرو و قطعات و منسوجات» که از سال 86 تا 90 در بورس فعال بودند، می باشد و از روش نمونه گیری به روش حذفی سیستماتیک استفاده گردیده و تعداد 89 نمونه قابل قبول جمع آوری گردید. تجزیه و تحلیل داده ها به روش رگرسیون چند متغیره و با استفاده از نرم افزارهای spss و eviews انجام شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که بین ساختار سرمایه و رقابت بازار محصول شرکتها در صنایع مختلف تفاوت معنی دار وجود دارد. افزون بر این در حالت استفاده از شاخص q توبین و هرفیندال – هیرشمن به عنوان شاخص اندازه گیری رقابت در بازار محصول، رابطه معناداری بین رقابت در بازار محصول و ساختار سرمایه وجود ندارد. از دیگر نتایج این پژوهش، تایید وجود رابطه ی غیر خطی، بین شاخص q توبین و ساختار سرمایه است. همچنین، رابطه معناداری بین رقابت در بازار محصول و ساختار سرمایه پویا وجود دارد. واژه های کلیدی: ساختار سرمایه، رقابت در بازار محصول، نسبت qتوبین، شاخص هرفیندال – هیرشمن